Tiếng Anh đang được sử dụng phổ biến trong thời đại phát triển ngày nay, nếu vốn ngoại ngữ của bạn không tốt thì chắc chắn sẽ là rào cản. Vậy, có phương pháp tự học tiếng Anh mang lại hiệu quả cao không? Hãy cùng tìm hiểu 10 cách học tiếng Anh cho người mất gốc giúp bạn tiến bộ nhanh chóng nhé.
Nội dung trong bài:
- Kiểm tra tiếng Anh để đánh giá trình độ
- Xác định mục tiêu để học đúng trọng tâm
- Lên lộ trình học tiếng Anh chi tiết
- Bắt đầu bằng phiên âm quốc tế IPA
- Học từ vựng một cách khoa học và hiệu quả
- Nắm chắc kiến thức ngữ pháp với 6 thì động từ
- Bước ra vùng an toàn để tự tin luyện nói
- Nghe kết hợp phụ đề video ngắn mỗi ngày
- Đọc ít nhất một đoạn văn tiếng Anh mỗi ngày
- Diễn đạt câu văn tiếng Anh thành thạo
Kiểm tra tiếng Anh để đánh giá trình độ
Trước khi bắt tay vào việc lấy lại gốc tiếng Anh, việc bạn cần làm là hiểu rõ trình độ của mình. Hiện có nhiều cách để đánh giá trình độ tiếng Anh của bạn thân, ví dụ làm bài test online, làm bài kiểm tra tại trung tâm hoặc sử dụng app học tập có chấm điểm. Sau khi kiểm tra, bạn sẽ xác định được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân. Điều này giúp bạn xây dựng một kế hoạch học tập hiệu quả.
Một số trang web kiểm tra trình độ tiếng Anh:
- Mochi Test
- VOCA EPT: English Proficiency Test
- Cambridge English Test
- EF Test
Xác định mục tiêu để học đúng trọng tâm
Sau khi biết trình độ tiếng Anh của mình đang ở đâu, bạn cần đặt 1 mục tiêu tiêu cụ thể trong ngắn hạn và dài hạn. Để có một mục tiêu đủ rõ ràng và đúng hướng, bạn có thể tham khảo mô hình SMART – với 5 chữ cái đầu đại diện cho 5 tiêu chí đánh giá một mục tiêu hiệu quả
S – Specific (Tính cụ thể): Mục tiêu cùng cụ thể thì hướng đi càng rõ ràng
M – Measure (Đo lường): Kiểm tra, theo dõi tiến độ để xem bạn có đang đi đúng hướng, đúng mục tiêu đã đặt ra hay không
A – Achievable (Tính khả thi): Một mục tiêu tốt sẽ đủ thách thức, đòi hỏi sự tập trung và nỗ lực, tuy nhiên nó cũng không bất khả thi và phải phù hợp với bạn
R – Relevent (Tính liên quan): Hình dung được mục tiêu đặt ra có liên quan, hay hỗ trợ gì cho bạn
T – Time-bound (Giới hạn thời gian): Thời gian hoàn thành được mục tiêu đó
Ví dụ: Vì mình sẽ đi du học nên điều kiện xét tuyển của trường là cần có bằng IELTS. Tháng 6/2024 này, mình sẽ thi IELTS Academic đạt 7.0 (mỗi kỹ năng không dưới 6.0)
Lên lộ trình học tiếng Anh chi tiết
Việc lên lộ trình học tiếng Anh giống như ngọn hải đăng, nó sẽ giúp bạn nhìn thấy điểm đến và không lạc đường. Với kế hoạch học tập cụ thể, bạn sẽ quản lý được thời gian và phân chia cách học hợp lý, cải thiện tiếng Anh chỉ trong thời gian ngắn
Tham khảo Lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc:
1. Học phát âm tiếng Anh
Phát âm được coi là nền tảng đầu tiên khi học tiếng Anh, nói chuẩn sẽ giúp bạn giao tiếp tiếng Anh tự tin và lưu loát hơn. Vì vậy, bạn cần phát âm đúng khi mới bắt đầu học tiếng Anh. Cách luyện phát âm chuẩn nhất chính là học theo bảng phiên âm IPA, hãy xem họ đặt vị trí đặt lưỡi ở đâu, âm gió phát âm như thế, trọng âm và ngữ điệu sao cho đúng,…
2. Trau dồi vốn từ vựng tiếng Anh
Từ vựng hỗ trợ cho cả 4 kỹ năng tiếng Anh (Nghe – Nói – Đọc – Nói), có vốn từ vựng bạn sẽ dễ dàng diễn đạt thông điệp của mình một cách chính xác và lưu loát. Khi học từ vựng, bạn nên học theo chủ đề từ vựng và sử dụng từ điển để tra phát âm, nghĩa, cũng như xem ví dụ minh họa. Đặc biệt là sau khi học, bạn cần ôn tập thường xuyên để ghi nhớ kiến thức một cách lâu dài.
3. Nắm chắc kiến thức ngữ pháp trọng điểm
Ngữ pháp là một phần khô khan mỗi khi mọi người nhắc đến trong quá trình học tiếng Anh. Nhưng nếu có vốn từ vựng mà yếu phần ngữ pháp, bạn sẽ không biết cách sắp xếp, liên kết và sử dụng được tiếng Anh. Vì vậy, hãy bắt đầu bằng những chủ điểm ngữ pháp thông dụng và có tính ứng dụng cao (ví dụ: thì động từ, mệnh đề quan hệ, câu bị động, câu trực tiếp, câu hỏi đuôi,…)
4. Luyện kỹ năng Nghe tiếng Anh
Bạn có thể lên trình nhanh chóng kỹ năng này nếu rèn luyện nghe tiếng Anh mỗi ngày cùng phương pháp hợp lý. Khi nghe 1 file tiếng Anh nào đó bạn cần nghe hết 1 lượt, như thế sẽ giúp bạn nắm được nội dung sơ bộ của file đó và cách ngắt nghỉ. Hãy tập trung nghe và ghi lại những từ vựng mà mình nghe được. Sau đó đối chiếu lại đáp án với những gì bạn ghi được và chú ý cách phát âm của người bản xứ.
5. Rèn kỹ năng nói tiếng Anh
Việc rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh hàng ngày cũng sẽ giúp bạn rút ngắn thời gian của lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc. Khi nói tiếng Anh, bạn không cần áp lực phải nói chuẩn bản ngữ ngay, hãy cố gắng diễn đạt một cách tự nhiên nhất có thể. Đừng cố gắng nhồi nhét quá nhiều từ vựng và ngữ pháp trong cùng 1 câu. Hãy tự tạo cho bản thân môi trường giao tiếp để cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh, điều đó khá quan trọng trong kế hoạch học tiếng Anh cho người mất gốc của bạn.
6. Luyện đọc tiếng Anh hàng ngày
Luyện đọc giúp bạn làm quen nhiều hơn với tiếng Anh ở thực tế, thay vì chỉ ngồi học công thức. Khi luyện đọc, bạn sẽ được rèn kỹ năng đọc hiểu, nâng cao từ vựng và từ vựng. Hãy bắt đầu từ vựng đọan văn tiếng Anh trên sách báo, truyện, tin tức,… Nếu bạn thấy cách này hơi khó thì có thể tìm những bài có cả phụ đề tiếng Việt để hiểu nội dung. Mỗi ngày dành khoảng 30 phút luyện đọc, tốc độ và khả năng đọc hiểu của bạn sẽ cải thiện đáng kể.
7. Luyện kỹ năng viết tiếng Anh
Luyện viết là kỹ năng khó và rất quan trọng nhưng mang lại hiệu quả lớn trong lộ trình học tiếng Anh cho người mất gốc. Hãy duy trì viết thường xuyên để nâng cao kĩ năng này. Bạn có thể viết những gì mình thấy hứng thú, những chủ đề cơ bản. Đừng ép bản thân phải viết theo một khuôn mẫu nhất định nào cả.
Trên đây là một hướng dẫn chung cho những bạn muốn học và cải thiện trình độ. Bên cạnh đó, Mochi gợi ý một lộ trình học tiếng Anh từ A đến Z chi tiết, dễ áp dụng:
Bắt đầu bằng phiên âm quốc tế IPA
Hãy bắt đầu bằng việc luyện phát âm tiếng Anh, và cách để tập nói chuẩn là dựa theo bảng phiên âm IPA (International Phonetic Alphabet), nghĩa là hệ thống ký hiệu ngữ âm quốc tế. Hiểu đơn giản, đây là bảng ký hiệu ngữ âm Latin để tạo phiên âm cho tất cả ngôn ngữ trên thế giới, giúp mọi người hiểu được cách đọc tiếng Anh.
Tham khảo ngay 3 bước luyện phát âm sau:
Bước 1: Bạn cần tìm một video có hướng dẫn cách đọc sao cho chuẩn nhất. Bạn có thể tham khảo một danh sách video dạy phát âm của Kênh Youtube BBC Learning English, các bài giảng đầy đủ và nhìn rõ khẩu hình để bạn đọc theo.
Bước 2: Song song với việc đọc, thì hãy viết những ký hiệu theo nguyên âm đơn, nguyên âm đôi, phụ âm. Khi bạn có cái nhìn tổng quan và hệ thống thì bạn sẽ xác định những phần cần học, tránh học lan man.
Bước 3: Hãy thực hành cho đến khi thành thạo. Bạn cũng nên chuẩn bị từ điển, hoặc giấy bút để tiện ghi chép. Xem và đọc theo hướng dẫn của bài giảng, nếu có phần nào không hiểu hoặc chưa chưa chuẩn thì lưu ý lại để học thêm.
Tip: Bạn có thể áp dụng cách học theo cặp ký hiệu. Ví dụ, bạn ghép cặp /e/ và /i:/ vì chúng có cách phát âm tương đối giống nhau, dễ nhầm lẫn. Học cùng lúc 2 âm tiết này, bạn sẽ dễ nhận ra cách đọc: /e/ là âm tiết ngắn, /i:/ là âm tiết dài, từ đó biết cách điều chỉnh ngữ điệu cho phù hợp.
Học từ vựng một cách khoa học và hiệu quả
Từ vựng là phần tiếp theo cần ưu tiên học, vì khi học kỹ năng nào trong tiếng Anh thì bạn đều cần vốn từ vựng đủ nhiều. Nhưng điều quan trọng là bạn phải sử dụng được từ vựng chứ không chỉ mở rộng về số lượng. Để học hiệu quả, bạn tiếp thu từ vựng theo 2 phần: Nạp từ đúng cách và Ôn tập thường xuyên.
Nạp từ đúng cách
Muốn học tiếng Anh tiến bộ nhanh thì bạn nhất định phải trau dồi thật nhiều vốn từ vựng. Với trình độ mới bắt đầu, bạn cần nắm được các từ vựng cơ bản nhất. Bạn hãy bắt đầu với những chủ đề từ vựng thông dụng nhất vì nó dễ học và có tính áp dụng cao.
Tham khảo danh sách 1000 Từ vựng tiếng Anh cơ bản theo chủ đề
Khi học một từ mới, bạn nên tra từ điển uy tín như Oxford hay Cambridge, áp dụng cách tra và học từ vựng trên từ điển như sau:
- Phát âm chuẩn: Chọn 1 giọng đọc để học xuyên suốt Anh – Anh hoặc Anh – Mỹ. Tiếp đến, hãy nhấn vào phần phát âm vừa đọc to từ đó nhiều lần cho đến khi bạn đọc chuẩn.
- Xem loại từ, xem từ này là danh từ, động từ, tính từ,….
- Giải thích nghĩa
- Đọc ví dụ để ghi nhớ cả cách sử dụng từ vựng trong ngữ cảnh cụ thể
Sau khi bạn có một vốn từ vựng nhất định, bạn hãy dành thời gian ngồi liệt kê những từ mà bạn đang biết theo chủ đề và chọn một chủ đề bạn thích. Giờ thì dựa trên các gốc từ đó, bạn mở rộng ra và học cách dùng của chúng. Những từ bạn có thể mở rộng ra từ từ gốc: Synonym (từ đồng nghĩa), Collocation hoặc là theo hướng Word Family (họ từ), các loại từ này đều có trên từ điển Oxford hoặc Cambridge.
Ví dụ: Liệt kê Word Family (họ từ) của động từ ‘achieve’:
| Word Family | Từ loại | Nghĩa của từ | Ví dụ |
|---|---|---|---|
| achieve | verb | có được, đạt được | Frances achieved very good exam results |
| achievable | adjective | có thể đạt được | Profits of $20m look achievable |
| achievement | noun | thành tích, thành tựu | We try to celebrate the achievements of our students |
| achiever | noun | người thành đạt | As an achiever in the field of sports, he has won numerous championships and accolades. |
Ôn tập thường xuyên
Khi đã nạp từ mới rồi thì bạn cần ôn tập nó thường xuyên để ghim nó sâu vào bộ não, chứ không phải học ngấu nghiến chăm chỉ mấy ngày liên tiếp rồi bỏ bẫng nó đi. Và để ghi nhớ một lượng từ vựng lớn trong thời gian ngắn thì Spaced Repetition là phương pháp cực kỳ phù hợp.
Spaced Repetition là phương pháp tạo ra các khoảng ngắt quãng trong quá trình học, và là kỹ thuật mạnh nhất trong các cách để cải thiện khả năng ghi nhớ của người học. Phương pháp này trái ngược với cách học “nhồi” truyền thống mà mọi người thường sử dụng mỗi lần ôn thi. Theo đó, để tăng hiệu quả ghi nhớ ta cần “can thiệp” vào đường cong này đúng thời điểm (Thời điểm vàng) theo cách khoảng thời gian ví dụ hôm nay học 10 từ, và ôn lại sau 1 tiếng, 3 tiếng, 1 ngày, 3 ngày, 1 tuần,…
Với phương pháp truyền thống, bạn sẽ ghi chép và tính toán thời gian ôn tập lại một cách thủ công, điều này có một vài nhược điểm. Có thể kể đến việc khó quản lý những tập tài liệu đó, bạn sẽ loay hoay một lúc để tìm đúng kiến thức mình cần, và đặc biệt, bạn sẽ không tính chính xác thời điểm vàng để ôn tập một cách khoa học.
Vì vậy, bạn có thể tham khảo các công cụ hiện đại và áp dụng vô cùng hiệu quả phương Spaced Repetiton, đó là MochiVocab. Nguyên lý hoạt động của MochiVocab là mọi công đoạn sắp xếp từ và nhắc nhở ôn tập App sẽ đều tự động làm giúp bạn.
- App có tính năng “thời điểm vàng”, sẽ dựa trên lịch sử học của người học để tính ra các từ vựng nào sắp bị quên và gửi thông báo nhắc nhở học tập. Điều này giúp bạn không bị quên hay bỏ sót từ vựng nào cả, đồng thời tiết kiệm thời gian quản lý sổ tay từ vựng vì tất cả đều được tự động.
- Từ vựng sau khi học sẽ được xếp vào 5 cấp độ ghi nhớ, từ chưa nhớ đến rất nhớ. Mỗi một nhóm này sẽ có tần suất học khác nhau. Từ vựng cấp độ càng thấp sẽ càng xuất hiện nhiều để mình nhớ được nó thì thôi, nên mình sẽ tập trung được cho các từ mình hay quên.
Sử dụng app điện thoại ứng dụng Spaced Repetition giúp bạn học nhàn hơn, hiệu quả hơn
Vì là app điện thoại nên bạn có thể tranh thủ mọi lúc để học và ôn tập từ vựng mới. Nhờ ôn tập đúng từ vào đúng lúc, bạn có thể tiết kiệm thời gian, công sức mà vẫn có thể ghi nhớ 1000 từ vựng trong vòng 1 tháng.
Ngoài 20 khóa học có sẵn phục vụ các mục tiêu khác nhau (Lấy lại gốc, Thi THPTQG, thi TOEIC, IELTS,…), bạn có thể thêm từ mới theo nhu cầu học của mình và ôn tập với tính năng thời điểm vàng
Nắm chắc kiến thức ngữ pháp với 6 thì động từ
Trước khi bắt đầu học những kiến thức cao siêu, bạn cần nắm chắc những kiến thức nền tảng. Và với học ngoại ngữ thì sử dụng thành thạo 6 thì động từ là điều bạn cần học trước tiên. Bao gồm:
- Thì hiện tại đơn – Present Simple tense.
- Thì hiện tại tiếp diễn – Present Continuous tense.
- Thì hiện tại hoàn thành – Present Perfect tense.
- Thì quá khứ đơn – Past simple tense.
- Thì quá khứ tiếp diễn – Past Continuous tense.
- Thì tương lai đơn – Future Simple tense.
Thay vì học công thức khô khan, bạn hãy học ngữ pháp trong ví dụ có ngữ cảnh cụ thể, vì nó dễ ghi nhớ và sinh động hơn rất nhiều.
Ví dụ: Công thức hiện tại đơn: Subject + Verb + Noun / Adjective
=> Bạn sẽ dễ nhớ hơn nếu áp dụng vào câu: “I go to school”
Khi đã nắm được kiến thức cơ bản nhất của ngữ pháp và bạn cũng có vốn từ vựng nhất định, hãy siêng năng thực hành cho thành thạo. Bạn có thể vận dụng viết tiếng Anh và nên bắt đầu bằng việc viết những câu đơn. Khi bạn đã viết quen tay, bạn có thể chuyển sang viết câu ghép, những cấu trúc ngữ pháp phức tạp hơn. Mục đích chính là bạn được thực hành tiếng Anh thường xuyên thay vì chỉ học lý thuyết suông.
Bước ra vùng an toàn để tự tin luyện nói
Hầu hết chúng ta đều sợ nói sai khi học một điều mới, cụ thể là việc luyện nói tiếng Anh. Đối với nhiều người, việc nói tiếng Anh không trôi chảy đồng nghĩa với việc bị đánh giá. Nhưng nếu bạn không bắt đầu thì bạn sẽ không thể tiến bộ được. Hãy cho mình cơ hội để mắc lỗi sai, vì mỗi lần sai là một lần bạn học thêm điều mới. Vậy nên đừng ngại nói tiếng Anh thường xuyên để cải thiện kỹ năng của mình.
Một số phương pháp bạn có thể áp dụng để luyện nói:
- Imiation (Kỹ năng bắt chước): Sau khi nghe được một đoạn thông tin, bạn có thể tạm dừng để nhắc lại nội dung vừa nghe và cố gắng mô phỏng giống nhất về điệu bộ, cách phát âm, nhấn trọng âm hay ngữ điệu
- Shadowing (Kỹ thuật nói theo): Bạn sẽ đồng thời nghe và nói lại nội dung vừa được nghe gần như cùng lúc. Khi nghe một đoạn video hay hội thoại, bạn sẽ đọc theo video. Như vậy bạn sẽ bắt nhịp nói nhanh hay chậm của video, luyện nói đến khi giọng bạn khớp giọng trong video.
Khi luyện nói bạn có thể ghi âm lại hoặc ngồi trước ống kính quay lại cảnh bạn luyện nói, cách này sẽ giúp bạn xem lại phát âm của mình. Và đừng ngại nhờ người giỏi nhận xét giúp bạn nhé.
Ngoài ra, MochiMochi tặng bạn bộ tài liệu Nâng cấp vốn từ vựng, bao gồm Collocation, Phrasal Verb, Idiom giúp bạn mở rộng vốn từ và giao tiếp tiếng Anh tự nhiên hơn. Hãy tham gia nhóm MochiMochi – Học tiếng Anh và nhận tài liệu miễn phí nha:
Nghe kết hợp phụ đề video ngắn mỗi ngày
Bạn sẽ khó tiếp thu những thứ mà bạn không hiểu. Vậy nên khi mới học, bạn hãy ưu tiên nghe chủ động để hiểu toàn bộ nội dung thay vì chỉ nghe thụ động, vừa tốn thời gian lại không đọng lại kiến thức nào. Bên cạnh đó, bạn nên chọn những video bạn thích, vì nghe các chủ đề bạn quan tâm sẽ giúp bạn tăng hứng thú học tập. Những video này cần có sẵn phụ đề, phát âm rõ ràng, tròn vành rõ chữ.
Để việc luyện nghe tiếng Anh đạt hiệu quả cao, bạn hãy tham khảo khóa học Mochi Listening – đây là một nền tảng luyện nghe có nội dung đa dạng dựa theo phương pháp Intensive Listening (Luyện nghe Sâu). Khi luyện các video ngắn của Mochi Listening, bạn sẽ được cải thiện kỹ năng với 3 bước nghe sâu: Nghe bắt âm – Nghe vận dụng – Nghe chi tiết.
Bạn sẽ được luyện nghe thông qua trang dashboard của Mochi Listening. Trên màn hình trang dashboard bạn sẽ thấy lộ trình học được chia thành nhiều chặng. Sau mỗi chặng, bạn nhận điểm đánh giá năng lực. Dựa vào đó kết quả đó, Mochi Listening gợi ý bài nghe phù hợp với bạn.
Sau khi hoàn thành 10 chặng học theo lộ trình, bạn sẽ tiếp tục luyện nghe IELTS với kho video có sẵn, đa dạng để tiếp tục luyện nghe với phương pháp Intensive Listening.
Đọc ít nhất một đoạn văn tiếng Anh mỗi ngày
Một trong những cách hiệu quả để bạn cải thiện một kỹ năng chính là thực hành. Phát triển kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh của bạn bằng cách dành 10 đến 15 phút mỗi ngày để đọc. Bạn hãy đọc những chủ đề bài đọc bạn thực sự quan tâm, việc đọc để tiếp thu kiến thức mới cũng sẽ thú vị hơn rất nhiều.
Để hiểu dễ dàng được hết nội dung bài đọc, bạn cũng có thể chia nhỏ bài đọc từng đoạn và xác định ý chính của từng đoạn văn đó. Thông thường, trong một bài đọc tiếng Anh không phải cả bài đều mang nội dung chính. Đôi khi, nội dung chính chỉ nằm ở một vài chỗ nhất định.
Một điều cần lưu ý đó là hãy lưu lại những từ vựng hay cấu trúc được sử dụng trong bài để ôn tập sau này. Vì đã đọc trong một đoạn văn nên bạn sẽ nhớ lại bối cảnh sử dụng những từ vựng, cấu trúc đó một cách tự nhiên thay vì chỉ nhớ các từ riêng biệt.
Để việc tra cứu từ mới không làm gián đoạn mạch đọc của bạn, hãy sử dụng Mochi Dictionary – tiện ích hoạt động như một từ điển, giúp bạn tra cứu từ vựng ngay tại chỗ. Chỉ cần ấn vào từ vựng khó hiểu, tiện ích sẽ có đầy đủ thông tin của từ vựng giúp bạn hiểu ngay mà không mất công tìm kiếm ở cửa sổ khác.
Diễn đạt câu văn tiếng Anh thành thạo
Viết tiếng Anh đòi hỏi sự kiên trì, nhẫn nại. Hãy bắt đầu với những câu đơn giản, và viết theo những gì bạn thấy hào hứng. Khi luyện viết, bạn được thực hành cả kiến thức từ vựng và ngữ pháp, áp dụng được đa dạng hơn chứ không bị cứng nhắc như khi bạn nhẩm cấu trúc khô khan.
Bạn hãy viết những từ cần ghi nhớ hoặc đặt câu trong ngữ cảnh, cách này sẽ giúp bạn hiểu hơn về nghĩa của từ đó và ghi nhớ chính tả một cách chính xác. Bên cạnh đó, khi bạn viết những đoạn văn tiếng Anh, bạn biết cách liên kết các từ đã học một cách chặt chẽ, bền hơn so với việc học và nhìn danh sách từ vựng có sẵn.
Hy vọng bài chia sẻ này sẽ giúp bạn hình dung cách học tiếng Anh cho người mất gốc, từ đó bạn có thể áp dụng và cải thiện trình độ ngoại ngữ của mình.
