Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn (Present Perfect Continuous) thường được coi là một trong những thì phức tạp hơn trong tiếng Anh do tính chất đặc biệt của nó, bao gồm cách dùng và cấu trúc. Bài viết này sẽ giúp bạn nắm vững các kiến thức cơ bản và cách áp dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn trong việc học và ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày.
Khái niệm thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn
Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn trong tiếng Anh (Present Perfect Continuous Tense) được sử dụng để diễn tả một hành động đã bắt đầu ở quá khứ và vẫn còn tiếp diễn hoặc có ảnh hưởng đến hiện tại. Thì này nhấn mạnh vào sự liên tục của hành động và thường được dùng để nói về các hành động kéo dài một khoảng thời gian dài và có thể chưa kết thúc.
Cấu trúc của thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn
Khẳng định: S + have/has + been + V-ing
Ví dụ: I have been studying English for three hours. (Tôi đã học Tiếng Anh được 3 tiếng)
Phủ định: S + have/has + not + been + V-ing
Ví dụ: She has not been feeling well since last week. (Tôi đã cảm thấy không ổn từ tuần trước)
Nghi vấn: Have/Has + S + been + V-ing?
Ví dụ: Have you been working out regularly? (Bạn có tập thể dục thường xuyên không?)
Cách sử dụng thì hoàn thành tiếp diễn
Diễn tả hành động bắt đầu từ quá khứ và tiếp tục đến hiện tại
Ví dụ:
They have been talking for the last hour. (Họ nói chuyện với nhau trong suốt 1 tiếng vừa rồi)
It has been raining since yesterday. (Trời mưa liên tục từ ngày hôm qua)
Hành động gần đây kết thúc nhưng vẫn còn ảnh hưởng hoặc hiệu quả đến hiện tại
Ví dụ: He is tired because he has been running. (Anh ấy mệt vì anh ấy chạy)
Diễn tả sự bức xúc, phàn nàn về hành động kéo dài và lặp đi lặp lại
I have been waiting for the bus for 30 minutes now! (Tôi đợi xe buýt trong 30 phút đến tận bây giờ)
Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn là một phần quan trọng trong việc diễn đạt các sự kiện trong tiếng Anh, giúp thể hiện tính chất liên tục và thời gian kéo dài của một hành động so với chỉ nói về kết quả như thì hiện tại hoàn thành (Present Perfect Tense).
Dấu hiệu nhận biết thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn
Thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn (Present Perfect Continuous) thường đi kèm với một số dấu hiệu nhận biết cụ thể trong câu, giúp bạn xác định được khi nào nên sử dụng thì này. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
Các từ chỉ thời gian kéo dài
For + khoảng thời gian: Được dùng để chỉ thời gian đã trôi qua.
Ví dụ: “for two hours”, “for several years”
She has been studying French for three years. (Cô ấy học tiếng Pháp trong 3 năm)
Since + mốc thời gian bắt đầu: Được dùng để chỉ điểm khởi đầu của hành động.
Ví dụ: “since 1990”, “since this morning”, “since I was a child”
I have been feeling a little sick since last night. (Tôi cảm thấy hơi ốm từ hôm qua tới giờ)
Các từ chỉ sự liên tục hoặc lặp lại
All day, all morning, all week, etc.: Dùng để nhấn mạnh sự kéo dài không dứt của hành động trong một khoảng thời gian cụ thể.
Ví dụ:
He has been working on that project all day. (Anh ấy làm dự án đó cả ngày)
The whole time, the entire week: Cũng dùng để diễn đạt sự kéo dài.
They have been traveling the entire summer. (Họ đi du lịch suốt cả mùa hè)
Các câu hỏi và câu phủ định
Thì này thường được dùng trong các câu hỏi hoặc phủ định để diễn tả sự ngạc nhiên, khó chịu, hoặc bất thường về thời gian dài của một hành động.
Ví dụ:
Have you been waiting long? (Bạn đợi có lâu không?)
Why have you been crying? (Sao bạn khóc?)
Các cụm từ liên quan đến kết quả hiện tại
Thì này còn được sử dụng khi kết quả của hành động vẫn còn thấy rõ vào thời điểm nói.
Ví dụ: You look tired. Have you been working hard recently? (Trông bạn mệt thế. Đợt này bạn làm việc vất vả lắm à?)
Các dấu hiệu trên không chỉ giúp bạn nhận biết khi nào nên dùng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn mà còn giúp bạn hiểu rõ hơn về cách thức và mục đích sử dụng của nó trong giao tiếp hàng ngày.
Phân biệt thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn và thì hiện tại hoàn thành
Việc nhầm lẫn giữa thì hiện tại hoàn thành (Present Perfect Tense) và thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn (Present Perfect Continuous Tense) là khá phổ biến đối với nhiều người học tiếng Anh. Để tránh nhầm lẫn, hãy cùng đi qua một số điểm giúp phân biệt rõ ràng:
| Đặc điểm | Hiện tại hoàn thành tiếp diễn | Hiện tại hoàn thành |
|---|---|---|
| Mục đích sử dụng | Nhấn mạnh vào quá trình hoặc thời gian kéo dài của hành động. | Nhấn mạnh vào kết quả hoặc tình trạng hiện tại của hành động. |
| Cấu trúc | S + have/has + been + V-ing | S + have/has + V3/V-ed |
| Ví dụ | I have been reading this book for two hours. | I have read three books this month. |
| Ý nghĩa | Diễn tả hành động bắt đầu ở quá khứ và tiếp tục đến hiện tại, hoặc có ảnh hưởng đến hiện tại. | Diễn tả hành động đã xảy ra ở quá khứ và hoàn tất ở một thời điểm không xác định trước hiện tại. |
| Chỉ ra | Thời gian kéo dài của hành động, thường đi kèm với từ chỉ thời gian như “for” hoặc “since”. | Tổng số hoặc kết quả của hành động, thường không đi kèm chỉ thời gian kéo dài. |
| Cách dùng phổ biến | Khi muốn diễn tả sự bức xúc hoặc phàn nàn về thời gian kéo dài của hành động. | Khi muốn nói về kinh nghiệm, thay đổi hoặc hoàn thành tích lũy được trong quá khứ. |
| Kết thúc của hành động | Hành động có thể vẫn đang tiếp diễn hoặc mới kết thúc nhưng ảnh hưởng vẫn còn. | Hành động đã hoàn tất nhưng thời điểm kết thúc không quan trọng hoặc không được nhấn mạnh. |
Luyện tập thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn trong đời sống hàng ngày
Một trong những phương pháp hiệu quả giúp bạn luyện nghe cũng như ứng dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn chính là sử dụng Mochi Listening. Mochi Listening là ứng dụng học thông minh giúp bạn nâng trình IELTS chỉ trong 30 ngày với phương pháp Intensive Listening 3 bước: Nghe bắt âm, Nghe vận dụng và Nghe chi tiết.
Với lộ trình học được xây dựng cho từng cá nhân, với 100 chủ đề bài nghe, cung cấp hơn 2000 cụm từ và từ cùng hơn 1000 bài tập vận dụng, Mochi Listening sẽ giúp bạn tăng 2+ band một cách nhẹ nhàng.
Khi học với Mochi Listening, bạn có thể vận dụng sự sáng tạo để tối ưu phương pháp học tập, giúp bản thân ghi nhớ và vận dụng Tiếng Anh và thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn tối đa trong cuộc sống hàng ngày. Tham khảo ngay một số cách dưới đây:
Nghe các bài hội thoại và tìm kiếm mẫu câu
Tập trung vào các bài hội thoại trong ứng dụng mà nhân vật sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn. Ghi chú lại cách họ sử dụng thì này và ngữ cảnh mà họ dùng nó. Lắng nghe để nhận biết các từ như “for,” “since,” “all day,” vì đây là những dấu hiệu của thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn.
Luyện tập nói lại
Sau khi nghe xong một đoạn hội thoại, hãy thử nói lại những phần có sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn. Điều này giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe hiểu và phản xạ khi sử dụng thì này trong giao tiếp. Mô phỏng các tình huống trong cuộc sống thực và sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn để miêu tả các hành động liên tục hoặc kéo dài.
Tạo các bài tập riêng
Tự tạo các câu hỏi dựa trên nội dung nghe được trong ứng dụng và trả lời chúng bằng cách sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn.
Ví dụ: Nghe một đoạn về một người nói về sở thích của họ, sau đó tự hỏi “How long has she been pursuing her hobby?” và trả lời câu hỏi này.
Tích hợp các bài tập nghe vào cuộc sống hàng ngày
Khi luyện nghe qua ứng dụng, hãy cố gắng kết nối nội dung với hoạt động hàng ngày của bạn. Ví dụ, nếu bạn nghe một bài nói về việc nấu ăn, hãy miêu tả quá trình bạn đã làm bếp gần đây bằng cách sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn.
Sử dụng ứng dụng như một phần của thói quen hàng ngày
Đặt thời gian cụ thể trong ngày để luyện nghe và cố gắng sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn khi tóm tắt lại những gì bạn đã nghe được. Điều này giúp bạn ghi nhớ và sử dụng thì này một cách tự nhiên hơn.
Bằng cách áp dụng các phương pháp này, Mochi Listening không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng nghe mà còn giúp bạn nắm vững cách sử dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn trong tiếng Anh một cách chính xác và hiệu quả.
Bài tập vận dụng
Dưới đây là một số bài tập về thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn kèm đáp án để bạn luyện tập
Bài tập 1: Điền vào chỗ trống
- She (work) __________ on her thesis since last summer.
- They (study) __________ English for five hours.
- I (wait) __________ here for over an hour!
- He (play) __________ video games since morning.
- We (watch) __________ this show since it first aired.
Đáp án:
- has been working
- have been studying
- have been waiting
- has been playing
- have been watching
Bài tập 2: Chọn đáp án đúng
1. Why is the kitchen so messy? What ___ you (do) __________?
A) have been doing
B) have done
C) has been doing
2. She looks exhausted. She ___ (work) all day.
A) has been working
B) have been working
C) have worked
3. How long ___ you (learn) __________ French?
A) has been learning
B) have been learning
C) are learning
Đáp án:
- A) have been doing
- A) has been working
- B) have been learning
Bài tập 3: Sửa lỗi sai
- They has been waiting for us since two hours.
- I have been eat at this restaurant many times this month.
- She have been studying hard to pass her exams.
Đáp án:
- They have been waiting for us for two hours.
- I have been eating at this restaurant many times this month.
- She has been studying hard to pass her exams.
Bài tập 4: Viết lại câu
- They started learning Chinese in January. (still learning)
- He began working on the project last week. (still working)
- I started reading this book. (still reading)
Đáp án:
- They have been learning Chinese since January.
- He has been working on the project since last week.
- I have been reading this book.
Bài tập 5: Hoàn thành đoạn văn
Since I moved to the city, I (meet) ____ many interesting people. I also (try) ____ various types of food. The city life (grow) ____ on me, although I (not sleep) _____ well because of the noise.
Đáp án:
Since I moved to the city, I have been meeting many interesting people. I also have been trying various types of food. The city life has been growing on me, although I have not been sleeping well because of the noise.
Những bài tập này không chỉ giúp bạn cải thiện kỹ năng ngữ pháp mà còn giúp bạn hiểu và áp dụng thì hiện tại hoàn thành tiếp diễn trong nhiều tình huống khác nhau. Chúc bạn học tốt!
